ಸಮಗ್ರ ನ್ಯೂಸ್: ಸರ್ ಎಂ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯ ಅವರು ದೇಶಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಮಹತ್ವದ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಅವರ ಜನ್ಮದಿನವಾದ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 15ರಂದು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ‘ಎಂಜಿನಿಯರ್ಸ್ ಡೇ’ ಆಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸರ್ ಎಂ. ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯ ಅವರು ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಮತ್ತು ರಾಜನೀತಿಜ್ಞರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಭಾರತವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು. ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಸಾಗರ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿ; ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ನೀರು ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿ ಹರಿಯುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಉಕ್ಕಿನ ಬಾಗಿಲುಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದರು.ಇಂದು ಬಹುಶಃ ಅನೇಕ ಜನರು ಮೋಕ್ಷಗುಂಡಂ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯನವರು ಭಾರತದ ಸಮರ್ಥ ಎಂಜಿನಿಯರ್ಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಮತ್ತು ವೃಂದಾವನ ಉದ್ಯಾನದ ನಿರ್ಮಾತೃ ಎಂದು ತಿಳಿದಿದ್ದಾರೆ ಆದರೆ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವರು ಆಧುನಿಕ ಭಾರತದ ನಿರ್ಮಾತೃಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿ ಅವರ ಪಾತ್ರ, ಭಾರತವನ್ನು ಕೈಗಾರಿಕೀಕರಣಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವರ ಪಾತ್ರ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಯೋಜನೆಗಳ ಕುರಿತು ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿದಿದ್ದಾರೆ.
ಸರ್ ಎಂವಿ ಎಂದೇ ಖ್ಯಾತರಾದ ಸರ್ ಮೋಕ್ಷಗುಂಡಂ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯ ಅವರು ಕೋಲಾರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ ತಾಲೂಕಿನ ಮುದ್ದೇನಹಳ್ಳಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 15, 1860 ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ತಂದೆ ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಆಯುರ್ವೇದ ವೈದ್ಯರು. ಅವರ ತಾಯಿ ವೆಂಕಚಮ್ಮ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮಹಿಳೆ. ಅವರ ಮಾತೃಭಾಷೆ ತೆಲುಗು. ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯನವರು ಕೇವಲ 15 ವರ್ಷದವರಾಗಿದ್ದಾಗ ಅವರ ತಂದೆ ಕರ್ನೂಲಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯನವರು ತಮ್ಮ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರದಲ್ಲಿ ಮುಗಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಬಿ.ಎ. 1881 ರಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷೆ ಬರೆದರು. ಅವರು ಮೈಸೂರಿನವರು, ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಹಾಯ ಪಡೆದರು, ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಅವರು ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಓದಲು ಪುಣೆಯ ಸೈನ್ಸ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿದರು. 1883 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಎಲ್.ಸಿ.ಇ.ಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದರು. ಮತ್ತು ಎಫ್.ಸಿ.ಇ. ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು (ಬಿ.ಇ. ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಮ).
ಸರ್.ಎಂ.ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯನವರು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಗೋ. ಬಾಂಬೆಯವರು ಅವರಿಗೆ ಕೆಲಸ ಕೊಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಾಸಿಕ್ನಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿ ಅವರು ಅದ್ಭುತ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಸಿಂಧು ನದಿಯಿಂದ ಸುಕ್ಕೂರ್ (ಈಗ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿದೆ) ಎಂಬ ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಮಾಡುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಯೋಜಿಸಿದರು. ಅವರು ಬ್ಲಾಕ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಎಂಬ ಹೊಸ ನೀರಾವರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದರು. ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ನೀರು ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿ ಹರಿಯುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಉಕ್ಕಿನ ಬಾಗಿಲುಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದರು. ಇವರು ಮೈಸೂರಿನ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಸಾಗರ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿ.
ಮೈಸೂರಿನ ದಿವಾನರಾಗಿ ರಾಜ್ಯದ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅವಿರತವಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸಿದರು. ಅವರು ದಿವಾನರಾಗಿದ್ದಾಗ, ‘ದಿ ಸ್ಯಾಂಡಲ್ ಆಯಿಲ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ’, ‘ಕ್ರೋಮ್ ಟ್ಯಾನಿಂಗ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ’ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಹೊಸ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡವು. ಇವರು ಆರಂಭಿಸಿದ ಹಲವು ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದದ್ದು ಭದ್ರಾವತಿ ಕಬ್ಬಿಣ ಮತ್ತು ಉಕ್ಕಿನ ಕಾಮಗಾರಿ. ಸರ್ ಎಂ.ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯ ಅವರು 1918 ರಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರಿನ ದಿವಾನರಾಗಿ ಸ್ವಯಂ ನಿವೃತ್ತಿ ಪಡೆದರು.
ನಿವೃತ್ತಿಯ ನಂತರವೂ ಅವರು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. 1955 ರಲ್ಲಿ, ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಅವರು ನೀಡಿದ ಅಮೂಲ್ಯ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ಭಾರತ ರತ್ನ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರು 100 ನೇ ವಯಸ್ಸನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಅವರ ಗೌರವಾರ್ಥ ಅಂಚೆಚೀಟಿ ಹೊರತಂದಿತು. ಸರ್ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯ ಅವರು ತಮ್ಮ 101 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಏಪ್ರಿಲ್ 14, 1962 ರಂದು ನಿಧನರಾದರು. ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಅವರು ನೀಡಿದ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಅವರನ್ನು ನೈಟ್ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು. ಅವರ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 15 ಅನ್ನು ಇಂಜಿನಿಯರ್ ದಿನವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.